4 De Slatsmolen te Loenen
Geschiedenis van de molen
Met "slot” of "slat” werd vroeger een drassig terrein aangeduid.
De korenmolen lag achter het kasteel Terhorst bij de tegenwoordige Molenallee.
Op een kaart van 1662 komt daar ter plaatse een papiermolen voor, die wegens zijn ligging in de Iage terreinen van "het Slat” in 1671 aangeduid wordt als "de Moelen op ’t Slatt”.
Tegenover deze molen zal omstreeks 1662 op een beekje, gevoed door twee sprengenstelsels, nog een papiermolen zijn gelegd.
Die papiermolen is sinds jaren verdwenen, de onderbeek heeft men toen gedempt en het water onder de bovenbeek van de twee daarbij gelegen papiermolens door naar beneden geleid.
Op de plek van deze beide molens vinden we in de vorige eeuw de "Groote Slatsmolen”, waar dan bordpapier wordt vervaardigd.
Later komt daar de waterkorenmolen van Wilbrink voor in de plaats.
Deze "Slatsmolen” was tot omstreeks 1952 nog de enige graanmaalderij in onze gemeente, die uitsluitend op waterkracht werkte.
Helaas werd toen het waterrad verwijderd, waardoor de Slatsmolen vanaf dat moment als watermolen buiten werking kwam
Geografische positie en bereikbaarheid
De geografische positie is 52° 7'12.97"N 6° 1'37.89"O
Op de kaart van Hardonk is de molen niet aangegeven. Wel is er een kaart uit 1662 van ene H. van Gelder bekend.
Zie ook Bron 3 : Op kracht van stromend water - H. Hagens / 1998 blz. 310 en 312
Ook is de ligging van de beide Slatsmolens nog goed aangegeven op de kadaster kaart van de gemeente Beekbergen uit 1880.
Op een uitsnede van een provinciale kaart is het aquaduct bij de beide Slatsmolens ingetekent.
Huidige situatie
De huidige situatie is niet duidelijk. Deze moet nog uitgezocht worden HW.
Bouwgeschiedenis (evt. tijd en reden voor afbraak)
De molen is ca. 1662 gebouwd, in 1858 vernieuwd, in 1888 verbrand en herbouwd.
In 1952 werd het rad verwijderd en diende de molen niet langer als watermolen.
Erfgoed ontwikkelings potentie
In het boekwerk "Te voet langs sromend water op de Veluwe, deel 2, van Apeldoorn tot Arnhem - Henri Slijkhuis (Bron 7)" zijn twee wandelroutes beschreven, die beide langs de Molenallee gaan. De routes heten de Loenense bekenroute en de Vrijenberger sprengenroute.
Loenen (Lona) en Zilven (Sulvenda) worden al in het jaar 838 genoemd. Er zijn in totaal 13 sprengkoppen in dit gebied aanwezig waarvan het water samengeleid werd naar de Molenbeek ten behoeve van de molens.
De molen ligt dichtbij kasteel ter Horst en haar geschiedenis was er hecht mee verbonden.
Erfgoedstatus
Onbekend.
Foto’s van oude en huidige situatie
 |  |
Bron Hardonk - 1936 | Bron molendatabase Ton Slings - 2013 |
 |  |
| Op deze plek waren twee molens aanwezig. De grote en de kleine Slatsmolens. Bij het hek zijn twee grote metalen kamraderen geplaatst. Foto Henk Weltje - 2020 | De Loenense beek stroomafwaarts vanaf de Molenallee. Foto Henk Weltje - 2020 |
 |  |
| Het aquaduct ten behoeve van de molens. Foto Henk Weltje - 2020 | En omdat het zo mooi is nog maar een keer ;-) Foto Henk Weltje - 2020 |