De Pomphul, de Ruetbron en de fles bij boerderij Haslo.
De vorige route ging over de spoorlijn Apeldoorn Amersfoort bij het Willemsbos. Als we nu niet rechtsaf het spoor volgen richting Apeldoorn maar linksaf richting Amersfoort, komen we na een tijdje bij het Asselsepad uit. Het Asselsepad is genoemd naar de buurtschap Assel en dat is de plek waar nu boerderij Haslo nu ligt. Later is de plek bij de spoorwegovergang (Pomphulweg) Assel genoemd maar dat is niet de oorspronkelijke locatie.. Omdat er bij Haslo (Assel) water was (in de fles), was het de aangewezen locatie voor reizigers om paarden van water te voorzien.
Uit een beschrijving van CHA Centraal Veluws Natuurgebied is het volgende te vinden.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Haslo, ofwel het oude Assel, kent een zeer lange geschiedenis.
Archeologische vondsten in dit gebied hebben aangetoond dat hier al twintig eeuwen voor Christus bewoning was.
Net als bij Hoog Buurlo is de relatie tussen de nederzetting Haslo en het omringende landschap groot en karakteristiek voor de Veluwe. Al in 814 na Chr. wordt het oude Assel genoemd in een eigendomsdocument van de Abdij van Lorsch.
Delen van de bossen van Suornum (Hoog Soeren), Burlohe (Hoog Buurlo en Hosle (oude Assel) worden geschonken aan deze abdij. In de 9e eeuw na Chr. werd Haslo nog omringd door vele bossen die later, mede door de houtskoolbranderijen, in omvang afnamen. De daarna ontstane heidevelden waren van belang voor de levensstijl in dergelijke nederzettingen.
Ook in Haslo was men afhankelijk van de heidevelden als weidegronden voor de schaapskuddes.
In het gebied rond Haslo zijn verschillende sporen gevonden van de ijzerwinning die hier tussen ca. 800 en 1000 na Chr. plaatsvond.
Het huidige Haslo kent een voormalige boerderij te midden van nog enkele akkergronden.
Het ligt net als voorheen als een oase te midden van heidevelden en bebossing.
Ook de fles, het heidemeertje dat bewoning in Haslo mogelijk maakte, is nog intact en goed zichtbaar.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Hierlangs liep dan ook de oude Hanzeweg vanaf Apeldoorn naar het westen. De Hanzeweg liep over het akkerland van de boerderij en kruiste de lijn waar zich nu de spoorlijn Apeldoorn Amersfoort bevindt. Interessant is ook dat de spoorlijn de akkers van Haslo tot de helft heeft doorsneden en het huidige bosgebied ten zuiden van de spoorlijn dus oorspronkelijk ook akkerland van Haslo was.
Net voor het Asselsepad ligt rechts in het bos de Ruetbron. De naam Ruetbron is niet beschreven maar kan afkomstig zijn van het woord Reut wat duidt op een stromend waterbron uit de zandgronden. Derhalve zou de bron eigenlijk Reutbron moeten heten maar dat is op dit moment speculeren.
De Pomphul in Hoog Soeren en de bron bij boerderij Haslo zijn de bronnen die oorspronkelijk gediend hebben om de fonteinen bij paleis Het Loo te voeden. Het water werd verzameld in een ca. 1 ha groot bekken bij de Ruetbron. Dit spaarbekken is omwald, uitgediept en met leem bekleed om waterverlies tegen te gaan. Koning stadhouder Willem III heeft de werkzaamheden voor deze watervoorziening vanaf 1686 laten uitvoeren om de fonteinen van Versailles naar de loef te steken. Willem III was al eigenaar van een jachthuis in Hoog Soeren en nadat hij het oude jachtslot het Loo verwierf was het misschien wel logisch om de watervoorziening van de Pomphul naast het jachthuis te gebruiken voor het nieuwe paleis het Loo. Maar dat is uiteraard gissen..
In de jaren 1930 t/m 1932 is er onderzoek gedaan naar de loop van deze leidingen en dit is in 1932 vastgelegd door J.L.A. Kremer Kapitein der infanterie B.D. in het boekje "Een vergeten waterwerk uit de 17e eeuw. De vernielde fonteinleidingen van Orden en Assel, naar het Paleis Het Loo" Een interessant boekje met veel achtergrondgegevens en foto's.
De Pomphul ligt op 94 meter hoogte en vandaar liep er een waterleiding van loden, houten en aardewerk buizen via Assel (Haslo) en de Ruetbron langs de Orderbeek naar Het Loo om de Koningsfontein te laten spuiten. In het kroondomein was er nog een extra watertoevoer van de Veentjes..Haslo en de Ruetbron liggen op dezelfde hoogtelijn van 45 m. Paleis het Loo ligt op ca. 20 m hoogte. Voor het voeden van de paleisfontein hadden de fonteinontwerpers dus 25 m hoogte verschil tot hun beschikking. In eerste instantie waren de bronnen van de Orderbeek gebruikt maar daarmee kwamen de fonteinen slechts 4 meter hoog.
De fietsroute begint weer achter het bedrijf Berends van Loenen op de kruising Hoenderparkweg en Westenenkerweg.
Vanaf hier gaan we richting Ugchelen en via de Hoog Buurloseweg gaan we rechtsaf richting de camping. Dan steken we de spoorweg Apeldoorn Amersfoort over en gaan linksaf richting Amersfoort.
Rechts van ons ligt de Ruetbron. Het is niet helemaal duidelijk of de bron tegenwoordig ook nog net als vroeger bezocht mag worden. Er lopen wel wat paden naar toe maar die zijn niet goed onderhouden.
Na de Ruetbron gaan we via de Telefoonweg naar boerderij Haslo om de fles van Haslo te bezoeken. De plek van deze boerderij is al erg oud en hier heeft vroeger ook ijzerverwerking plaatsgevonden.
Hierna gaan we via de Telefoonweg en de Pomphulweg naar Hoog Soeren en bezoeken de Pomphul. Nadat ik deze tocht had gemaakt heb ik nog een bezoek aan de Veentjes gebracht. Dit brongebied ligt halverwege de Telefoonweg.
Misschien is het een goed idee om even iets te nuttigen op een terrasje in Hoog Soeren en pas daarna via de bossen van het Kroondomein en het Gelders Landschap weer terug naar Apeldoorn te fietsen.
Hier kunt u de route downloaden.
Veel plezier.