Koornmullenaers Pampiermaeckers en Coperslaghers
Wijlen Reinier Hardonk (geb. 11-11-1898 en ovl. 02-05-1983) heeft als geschiedschrijver zijn sporen verdient. Er is in Apeldoorn een straat naar hem genoemd vanwege zijn grote verdiensten als stadshistoricus. Hieronder een portretfoto op een boek dat recent is uitgebracht met onderzoeksgegevens van zijn hand.
Hardonk heeft in 1968 het fantastische boek Koornmullenaers Pampiermaeckers en Coperslaghers gepubliceerd.
Het boek bevat een veelheid aan informatie over de geschiedenis van de Veluwse en met name de Apeldoornse sprengen en molens.
Helaas is het boek niet meer herdrukt en is het, gezien de kleine oplage, een gewild artikel voor sprengen liefhebbers geworden.
Het echte boek is zelfs een antiquiteit en heeft verzamelaarswaarde.
Aangezien het mij gebleken is dat er veel vraag naar de inhoud van het boek was heb ik onderzocht of er erven van Hardonk waren die in een herdruk geinteresseerd waren. Die heb ik na lang zoeken nog niet kunnen vinden. Ook zijn vriend de heer W. Terwel, die executeur testamentair was voor Hardonk, is al enige tijd geleden overleden. Het CODA archief, die een gedeelte van het archief van Hardonk alsmede van Moerman in hun bezit hebben, waren ook niet echt in een herdruk geinteresseerd.
Daarom heb ik het boek gescand en hier ter beschikking gesteld. Echter wel zodanig dat het niet zomaar even gekopieerd kan worden. Uiteraard zijn er altijd wel mogelijkheden om toch een kopie te maken maar dat is niet de bedoeling. Als er vragen of bezwaren tegen deze manier van publiceren zijn, laat het me svp weten maar ik verwacht in de geest van Hardonk gehandeld te hebben door het boek voor een groter publiek ter beschikking te stellen.
Ik hoop in elk geval dat dit document u zal helpen om inzicht te krijgen in de eeuwenoude historie van onze prachtige sprengen.
Met dank aan Reinier Hardonk voor zijn prachtige nalatenschap!
R. HARDONK
HISTORISCH MUSEUM MOERMAN APELDOORN
Bij de foto op het omslag: Papiermolen bij Het Loo, gesticht in 1723, afgebroken 1865.
Gravure naar tekening uit 1862 door W. Hekking jr. ( 1825 1904)
De foto’s uit het tijdvak 1935—1945 zijn van de schrijver.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotocopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means without written permission from the publisher.
Koornmullenaers, Pampiermaeckers en Coperslaghers
Korte historie der waterradmolens van Apeldoorn, Beekbergen en Loenen
R. HARDONK
Historisch Museum Moerman Apeldoorn / 1968
"Elck beschryve slechts, wat hy in syn Stadt, in syn Lantschap ende daer hy gebruickt is warden, persoonlick gesien heeft, oft daer hy autentycke ende geloofwerdige bewysstucken van heeft; verclaerende tselve met genoech , same omstandicheden, met aenteeckening van plaets, jaer, l dage, ende oirsaecke waeromme . . . doch met behoirlick onderscheit . . . ende veur d’eerste ongesecht laetende tgene men niet wel en weet. Want swygen en is geen faute"
Bovenstaande regels zijn uit het voorwoord van Rienk Fresinga bij zijn "Memorien der Nederlandsche Ceschiedenissen" (Deventer, 1583).
Rienk Fresinga was burgemeester van Franeker en schrijver van de voortreffelijke ,.Memorien der Nederlandsche Geschiedenissen”, die in het bijzonder voor de historie der noordoostelijke provincies van groot belang zijn.
Fresinga heeft een tijdlang persoonlijk deelgenomen aan de strijd tegen Spanje en uit eigen ervaring, oorspronkelijke bescheiden en berichten van geloofwaardige personen zijn Memorien, die lopen over de jaren 1576 tot 1582, samengesteld. Hij is ook degene, die ons over de nachtelijke overval op Apeldoorn in begin 1578 bijzonderheden mededeelt. Het werk van Fresinga wordt ten zeerste geroemd wegens zijn onpartijdigheid en juistheid.