Paragraaf index

In mei 2017 heeft de werkgroep Geologie en Landschap van de KNNV afdeling Epe Heerde een nieuwe activiteit gestart. In de traditie van Jaap Moerman wordt een ijzerertsoven, zoals in de vroege middeleeuwen op de veluwe gebruikt werd, opgebouwd. Daarvoor werden klapperstenen en leem geoogst, houtskool op maat gehakt, de oven gebouwd en het ijzer alvast geroosterd. Hier vindt u fimpjes van de activiteiten die tot nu toe zijn uitgevoerd.

De werkgroep Geologie en Landschap van KNNV Epe-Heerde heeft een project uitgevoerd met als doel ijzer te winnen uit klapperstenen. Dit op een manier die in de Middeleeuwen plaatsvond in de ruime omgeving van Apeldoorn en Epe. Over de verschillende fasen van het project zijn door Herman Snoek van De KNNV korte films gemaakt die hier te zien zijn.



IJzerwinning uit klapperstenen. Wat zijn klapperstenen


Jacob Moerman verwijst in een artikel uit 1928 naar nader onderzoek van geologen die misschien iets kunnen vertellen over het onststaan van ijzerkuilen. Tegenwoordig weten we dat zowel verticale kleilagen, die een belangrijke rol spelen bij de geschiedenis van sprengen,  als ook ijzerkuilen door de ijslobben van het Saalien als "plooien" in de stuwwal zijn gevormd. Uiteraard hebben ze beide een andere voorgeschiedenis, maar de plooing verklaart wel de uniforme richting waarin de ijzerkuilen altijd liggen. Het verhaal van de plooing van de kleilagen wordt in dit artikel uitgebreid beschreven.
 


IJzerwinning uit klapperstenen. Film 1. Zoeken en verzamelen van klapperstenen



IJzerwinning uit klapperstenen. Film 2. Leem zoeken en winnen voor de bouw van de oven.



IJzerwinning uit klapperstenen. Film 3. Materiaal klaarmaken voor de oven



IJzerwinning uit klapperstenen. Film 4. Bouw van de oven



IJzerwinning uit klapperstenen. Film 5. Stoken van de oven en het winnen van het ijzer



IJzerwinning uit klapperstenen. Film 6. Ontmantelen van de oven en het winnen van ijzer.



IJzerwinning uit klapperstenen. Film 7. Verantwoording en deelnemers.

 



RTV Hattem heeft er ook een leuk filmpje over gemaakt en op youtube geplaatst.

 



In Uddel was vroeger een oude houtskoolbranderij. Die is inmiddels verdwenen maar in 1992 ben ik er nog eens met een camera naar toe gegaan.



Prev Next »